مجلسی با ۱۵۰نماینده دانش‌آموز- ۷۵ پسر و ۷۵ دختر- که در این میان آن‌ها چهار نماینده از اقلیت‌های دینی کشور، دو نماینده از مدارس ایرانی خارج از کشور و دو نماینده از بین دانش‌آموزان با نیازهای ویژه حضور دارند.
یازدهمین دوره این مجلس در شرایطی چندی پیش کار خود را آغاز کرد که هنوز برخی آن را مجلسی تشریفاتی و تصمیمات آن را بی‌اثر می‌دانند؛ موضوعی که برخی از نمایندگان نیز آن را تأیید می‌کنند.
مدیران مدارس به نمایندگان مجلس دانش‌آموزی میدان نمی‌دهند
محمدمهدی کوراوند، رئیس دهمین مجلس دانش‌آموزی کشور در پاسخ به این پرسش که آیا در ۱۰ دوره گذشته، مجلس دانش‌آموزی توانسته نقشی در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های شورای عالی آموزش و پرورش داشته باشد، به ما می‌گوید: با یک نگاه کلی و با توجه به جایگاه تصمیم‌گیری و نقش مشورتی اعضای مجلس دانش‌آموزی به مدیران آموزش و پرورش می‌توان گفت اعضای این مجلس نیروهای موفقی بوده‌اند؛ اما اگر بخواهیم با نگاه تخصصی به این پرسش پاسخ دهیم؛ باید گفت آن‌گونه که باید و انتظار می‌رود نتوانسته در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مدارس ایفای نقش کند، چرا که مدیران برخی مدارس حتی از اینکه دانش‌آموزان آن‌ها عضو مجلس دانش‌آموزی هستند بی‌اطلاع‌اند و این نشان می‌دهد از ۱۵۰عضو هر دوره، همه آن‌ها موفق نبوده و یا مدیران همکاری لازم را با آن‌ها نداشته‌اند و هنوز این مجلس تا رسیدن به جایگاهی که برای آن پیش‌بینی شده فاصله دارد.
وی با انتقاد از اینکه مدیران برخی مدارس به نمایندگان این مجلس میدان نمی‌دهند، اضافه می‌کند: متأسفانه بسیاری از مدیران حتی هدف از ایجاد این مجلس را نمی‌دانند و این مجلس را در سطح شورای دانش‌آموزی می‌دانند که البته به همان شورا هم توجه نمی‌کنند.
کوراوند ادامه می‌دهد: برای رفع این مشکل ابتدا باید شورای دانش‌آموزی مدارس را فعال کرد و نمایندگانی که وارد مجلس دانش‌آموزی می‌شوند دغدغه‌مند و پیگیر باشند، چرا که بخش قابل توجهی از رسالت معرفی مجلس دانش‌آموزی در سطح استان‌ها، شهرستان‌ها و مدارس بر عهده نمایندگان این مجلس است و نمایندگان هر استان وظیفه دارند با مدیران استان و مناطق زیرپوشش خود و همچنین دانش‌آموزان مدارس این مناطق جلسه داشته باشند. از طرفی دیگر باید مدیران کل از این دانش‌آموزان حمایت و شرایطی را فراهم کنند که علاوه بر معرفی مجلس دانش‌آموزی به مدیران مدارس، دانش‌آموزان را در جریان تصمیم‌سازی‌های این مجلس قرار دهند و دغدغه‌های آن‌ها را برای مطرح کردن در جلسات مجلس جویا شوند. البته برای تحقق این مهم ضرورت دارد شخص وزیر نگاه حمایتی به مجلس دانش‌آموزی داشته باشد تا این مجلس شناخته شود و در مدیران سایر سطوح نیز این نگاه حمایتی ایجاد شود.
این مشاور دانش‌آموزی پیشین وزیر آموزش و پرورش تصریح می‌کند: در برخی استان‌ها و مدارس، مدیران به دلیل شناختی که از مجلس دانش‌آموزی داشته‌اند، همکاری بسیار خوبی با نمایندگان این مجلس دارند و از نمایندگان این مجلس به عنوان بازوی فکری خود استفاده می‌کنند، تا حدی که در حیطه اختیارات خود، بعضی از کارها را به این نمایندگان واگذار می‌کنند، در نتیجه علاوه بر آنکه نمایندگان این استان‌ها و مناطق شناخت بیشتری از دغدغه مدیران و دانش‌آموزان زیرپوشش خود پیدا می‌کنند، خروجی این مجلس نیز در مدارس این استان‌ها کاملاً مشهود است.
کوراوند با اشاره به اینکه مصوبات مجلس دانش‌آموزی به‌ویژه در دوره نهم و دهم با حمایت مقام عالی وزارت هر دوره در دستور کار قرار گرفته، اضافه می‌کند: پیشنهاد اولیه تعطیلی پنجشنبه‌های مدارس که در دهه اخیر به تصویب رسید از سوی اعضای مجلس دانش‌آموزی مطرح شد. همچنین در ایام کرونا اعضای نهمین مجلس دانش‌آموزی در مکاتباتی که با نمایندگان مجلس شورای اسلامی داشتند به بعضی از نقاط ضعف آموزش اشاره کردند که نتیجه آن منجر به تصمیم‌گیری‌هایی در نحوه برگزاری امتحانات نهایی شد که نشان می‌دهد تصمیم‌سازی‌های مجلس دانش‌آموزی به لحاظ اجرایی می‌تواند فراتر از حیطه اختیارات این مجلس انجام شود. با این حال، ظرفیت مجلس دانش‌آموزی به مراتب بیشتر از خروجی فعلی است که لازمه آن معرفی این مجلس به نهادها و سازمان‌های مرتبط با دانش‌آموزان و جوانان است.
کادرسازی برای اداره آینده کشور
فاطمه لباف، نایب رئیس اول دهمین مجلس دانش‌آموزی کشور نیز در گفت‌وگو با ما می‌گوید: یکی از مشکلاتی که در دهمین دوره مجلس دانش‌آموزی با آن مواجه بودیم، آشنا نبودن اعضای مجلس با ساختار و اسناد موجود در آموزش و پرورش و همچنین قوانین این مجلس بود. با این حال نباید نقاط قوت مجلس دانش‌آموزی را نادیده گرفت چرا که حضور در مجلس دانش‌آموزی موجب افزایش اعتماد به نفس دانش‌آموزان و آشنایی آن‌ها با قوانین و مقررات موجود در نهادها و سازمان‌های اداری می‌شود.
این نماینده دانش‌آموزان استان البرز در مجلس دانش‌آموزی کشور ادامه می‌دهد: حضور در مجلس دانش‌آموزی موجب تربیت چند ساحته دانش‌آموزان می‌شود که این مهم در سند تحول بنیادین نیز مورد تأکید قرار گرفته است، زیرا انتخابات و شرکت در انتخابات تمرینی است برای مشارکت اجتماعی نسل نوجوان و دانش‌آموزان ما که در جامعه آماری کوچکی مثل مدرسه، شهرستان، استان و سپس کشور دست به انتخاب می‌زنند و درست انتخاب کردن و دموکراسی را تمرین می‌کنند. یکی از نخستین نکاتی که در آیین‌نامه داخلی مجلس دانش‌آموزی به آن اشاره شده تربیت حکمرانی اعضا با هدف کادرسازی برای آینده کشور است که این مهم در قالب برگزاری کلاس‌های مختلف، مشارکت‌جویی اعضا، مسئولیت‌پذیری و شکل‌گیری روحیه خودباوری در آن‌ها محقق می‌شود.
به گفته لباف، نمایندگان مجلس دانش‌آموزی از کف مدرسه انتخاب می‌شوند و شناخت کافی از مشکلات و مسائل مختلف مدرسه دارند و می‌توانند این مشکلات را به گوش مسئولان برسانند. یعنی صدای رسای دانش‌آموزان از شهرها و استان‌های مختلف هستند که در مجلس دانش‌آموزی گرد هم می‌آیند و آن را به گوش مسئولان عالی‌رتبه وزارتخانه و حتی نمایندگان مجلس می‌رسانند.
نایب رئیس اول مجلس دانش‌آموزی کشور ادامه می‌دهد: دانش‌آموزان یک ظرفیت هستند و مجلس دانش‌آموزی این ظرفیت را به فعلیت می‌رساند و آن را تبدیل به یک خروجی عملیاتی می‌کند و از این طریق توانسته با گسترش گفتمان‌سازی بین نمایندگان دانش‌آموزان و مدیران سطوح مختلف آموزش و پرورش در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها ایفای نقش کند.
اسناد مجلس دانش‌آموزی آن‌گونه که باید اجرا نمی‌شود
شایان تکتاز، کارپرداز اول دهمین دوره مجلس دانش‌آموزی کشور نیز با اشاره به اینکه دغدغه‌های روز جامعه دانش‌آموزی در این مجلس مورد توجه قرار می‌گیرد، به ما می‌گوید: براساس قانون اساسی کشور اصل‌های مختلفی به موضوع آموزش مرتبط است، به عنوان نمونه براساس اصل ۳۰ قانون اساسی، آموزش و پرورش باید تا پایان دوره متوسطه برای همه رایگان باشد اما اکنون برای اجرای آن با مشکلاتی روبه‌رو هستیم که موجب رشد مدارس غیردولتی و فاصله گرفتن از عدالت آموزشی در کشور شده و در واقع ایجاد عدالت آموزشی یکی از مطالبات مجلس دانش‌آموزی در دوره‌های مختلف بوده است که این قبیل موارد پس از پایان دوره دوساله مجلس دانش‌آموزی در سندی که تدوین شده، آمده و به تصویب نمایندگان همان دوره رسیده است.
تکتاز می‌افزاید: سند هر دوره نشان می‌دهد معضل اساسی آن دوره از نگاه نمایندگان دانش‌آموزان کشور چه بوده و چه راهکاری برای رفع آن پیشنهاد شده است. اما اینکه در زمینه اجرا چقدر مورد توجه دولت قرار گرفته، موضوعی است که باید بررسی شود.
این نماینده دانش‌آموزان استان چهارمحال و بختیاری در مجلس دانش‌آموزی ادامه می‌دهد: با آنکه اسناد دوره‌های مختلف مجلس دانش‌آموزی جنبه قانونی دارد که به تصویب نمایگان مجلس دانش‌آموزی رسیده و ریاست شورای عالی آموزش و پرورش که شخص رئیس جمهور است این سند را تأیید می‌کند، متأسفانه در حوزه اجرا عملکرد قابل قبولی ندارد و آن‌گونه که باید مورد توجه دولت قرار نمی‌گیرد.
به گفته تکتاز، سندی که از مجلس دانش‌آموزی خارج می‌شود، سندی است که نه تنها به‌واسطه مشورت اعضای مجلس، کارگروه‌ها و کمیسیون‌های مختلف تدوین شده بلکه از اعضای شورای عالی آموزش و پرورش که در جلسات مجلس دانش‌آموزی شرکت می‌کنند نیز مشورت گرفته شده است. با این حال خروجی مجلس دانش‌آموزی در حوزه اجرا قابل قبول نیست و نتیجه آن در کف مدارس مشاهده نمی‌شود و این موضوع یکی از نقاط ضعف مجلس دانش‌آموزی محسوب می‌شود. با وجود مشکلات و موانع موجود، مجلس دانش‌آموزی فرصتی مناسب برای حضور در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است که کمترین منفعت آن، تربیت حکمرانی دانش‌آموزان است و موجب می‌شود در آینده نقش مؤثری در اداره جامعه داشته باشند.
نظر شما